Przeczytasz w 10 min

Garnki to podstawowe wyposażenie kuchni. Wydawać by się mogło, że są to zwykłe przedmioty, jednak ich wybór powinien być przemyślany. Dobry zestaw naczyń kuchennych ułatwia gotowanie i pozwala eksperymentować z potrawami. Nie sprawia też problemów podczas mycia oraz przechowywania. Na koniec - estetycznie się prezentuje. Dla wszystkich niezdecydowanych przygotowaliśmy poradnik o tym, jak wybrać odpowiednie garnki do kuchni. Podpowiadamy, na co zwrócić uwagę, aby naczynia były funkcjonalne i długo posłużyły.

ZOBACZ WSZYSTKIE GARNKI

1. Z jakiego materiału wybrać garnki kuchenne?

Jednym z pierwszych pytań, jakie musisz sobie zadać wybierając komplet garnków kuchennych jest materiał, z którego będą wykonane. Masz do wyboru stal nierdzewną, aluminium, ceramikę, szkło, żeliwo lub inne materiały. Dlaczego wybór tworzywa jest taki ważny?

Poszczególne materiały mają określone cechy: będą determinowały zarówno ich trwałość, jak i to, jak wyglądają naczynia. Poniżej zebraliśmy najważniejsze informacje o garnkach wykonanych z różnych surowców.

• Garnki ze stali nierdzewnej - są to najpopularniejsze naczynia spotykane w polskich kuchniach. Mają uniwersalny design, który pasuje do większości aranżacji kuchennych wnętrz.

Garnki stalowe są trwałe - materiał wolno się uszkadza oraz rysuje. Możesz w nich używać narzędzi kuchennych z metalu bez obaw o zniszczenie powierzchni dna czy ścianek. Nie nadają się jednak do podsmażania, ponieważ nie są nieprzywieralne.

Garnki ze stali nierdzewnej nie rdzewieją i są odporne na działanie kwasów z żywności.
Dobrze przewodzą oraz rozprowadzają ciepło, przyspieszają więc gotowanie (choć wolniej się nagrzewają niż np. naczynia aluminiowe). Potrawy nie stygną szybko, możesz też (po schłodzeniu) wstawić je do lodówki i przechowywać w nich przez krótki czas* ugotowane dania.

* Zbyt długie przechowywanie potraw w stalowych naczyniach może prowadzić do zmiany ich smaku - będą miały metaliczny posmak.

Naczynia stalowe są cięższe niż np. aluminiowe, co sprawia, że dużo trudniej przypadkowo strącić je z kuchenki.

Garnki ze stali nierdzewnej są również łatwe do czyszczenia - większość modeli nadaje się do zmywarki i nie wymaga szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych.
Zakup garnków stalowych nie jest też polecany osobom uczulonym na nikiel, ponieważ ten pierwiastek może znajdować się w niektórych stopach stali.

• Garnki aluminiowe - kiedyś naczynia wykonane z tego metalu były bardzo popularne, obecnie spotyka się je rzadziej. Mają one jednak kilka zalet, a z nich najważniejszy jest niewielki ciężar.

Garnki aluminiowe ważą mniej niż stalowe czy żeliwne, dzięki czemu sprawdzą się w kuchniach np. osób starszych. Nie odczujesz dużego ciężaru nawet wtedy, gdy korzystasz z pojemnego naczynia.

Garnki z aluminium dużo lepiej niż stal przewodzą ciepło - szybciej się nagrzewają, a gotowanie w nich zajmuje mniej czasu. Szybciej też stygną, dlatego w niedługim czasie po ugotowaniu potrawę możesz wstawić do lodówki.

Nowoczesne garnki aluminiowe są bezpieczne w użyciu - z tego metalu jest wykonany najczęściej rdzeń, a ścianki wewnętrzne i zewnętrzne pokryte są powłoką lub lakierem. Dzięki temu żywność nie ma kontaktu z samym aluminium, co zapobiega przedostawaniu się do niej atomów glinu. Glin przyjmowany z pokarmem kumuluje się w organizmie i może działać toksycznie np. na układ nerwowy, dlatego należy ograniczyć do minimum jego spożycie.

Obecność powłok sprawia, że naczynia mają właściwości nieprzywieralne, możesz w nich więc np. podsmażać potrawę, ułatwia też mycie resztek. Garnki aluminiowe z powłokami są delikatniejsze niż stalowe, dlatego wymagają użycia narzędzi kuchennych wykonanych np. z tworzywa sztucznego.

Naczynia tego typu najczęściej możesz myć w zmywarce.

ZOBACZ WSZYSTKIE GARNKI

• Garnki szklane - w Polsce nie są tak popularne jak wyżej wspomniane typy naczyń, ale powoli zyskują swoich zwolenników. Są to przede wszystkim garnki dla alergików - szkło nie zawiera niklu, chromu, teflonu czy powłok. Nie wchodzi w reakcje chemiczne z pożywieniem i nie zmienia jego smaku oraz zapachu.

Szklane garnki nie przebarwiają się również od kontaktu z żywnością.
Są bardzo higieniczne - trudno je porysować i stworzyć warunki do rozwoju bakterii, łatwo się je myje zarówno ręcznie, jak i w zmywarce. Możesz też mieszać w nich narzędziami z metalu bez obaw o uszkodzenia powierzchni dna czy ścianek.

Szklane garnki nadają się do użytku na różnych rodzajach kuchenek oraz w piekarniku. Dzięki temu, że materiał długo utrzymuje ciepło potrawy wolniej stygną.

Garnki ze szkła swoje ważą, są narażone także na rozbicie. Jednak właściwie użytkowane spełniają doskonale swoje funkcje. Oryginalnie wyglądają w każdej kuchni i pozwalają obserwować proces gotowania.

• Garnki ceramiczne - na początku warto zaznaczyć, że tego typu naczynia nie są w 100% wykonane z ceramiki. Z tego materiału są zrobione najczęściej ścianki wewnętrzne, podczas gdy korpus może być stalowy lub aluminiowy. Jednak ceramika ma kontakt z żywnością i jest to najważniejsza cecha garnków tego typu. Jakie więc mają zalety?

Garnki ceramiczne pozwalają przygotować potrawy praktycznie bez tłuszczu i nie wchodzą w reakcje chemiczne z żywnością (szczególnie o kwaśnym odczynie) - możesz ją przechowywać w nich przez dłuższy czas. Nie zmieniają smaku ani zapachu potraw.

Garnki ceramiczne są odpowiednie dla alergików - nie zawierają m.in. niklu.

Gładka powierzchnia sprawia, że przygotowanie w nich dań jest bardzo higieniczne. Ceramika długo utrzymuje ciepło - potrawy wolniej stygną. Nowoczesne garnki tego typu nadają się także do mycia w zmywarce.

Ceramika, mimo że odporna na porysowanie, wymaga delikatnego traktowania - w naczyniach nie należy mieszać metalowymi narzędziami i trzeba uważać, żeby nie upadły np. na podłogę (istnieje ryzyko odpryśnięcia powłoki, a wtedy garnek nie nadaje się już do użytku).

• Garnki żeliwne - są interesującą alternatywą dla metalowych oraz ceramicznych naczyń. Wykonane zostały z żeliwa, czyli bardzo trwałego stopu wzbogacającego potrawy o naturalne żelazo (garnki bez emalii). Żeliwo wysokiej jakości jest całkowicie bezpieczne dla zdrowia człowieka.

Naczynia z tego materiału wolno się nagrzewają i długo stygną, dlatego nadają się idealnie do serwowania potraw na stół.

Są ciężkie - ich przenoszenie wymaga siły, ale jednocześnie trudno je przypadkowo strącić z kuchenki. Garnki żeliwne to dobry wybór do każdej kuchni, ponieważ możesz używać ich zarówno na kuchenkach (także indukcyjnej), jak i w piekarniku, a nawet nad ogniskiem.

Naczynia z tego materiału wymagają szczególnej pielęgnacji m.in. nie należy ich myć w zmywarce, konieczna jest także regularna impregnacja. Nie jest to jednak zabieg czasochłonny (wykonuje się go raz na jakiś czas).

• Garnki z innego materiału - jeśli żaden z powyższych rodzajów naczyń Cię nie zadowolił, być może potrzebujesz np. garnków wykonanych z materiału Fusiontec. Jest to zaawansowany technologicznie surowiec, który powstaje ze stopionych w wysokich temperaturach niskowęglowej stali oraz naturalnych minerałów. Warstwy są nakładane jedna po drugiej, a całość - nierozerwalna.

Taka budowa garnków Fusiontec sprawia, że są one bardzo trwałe - powierzchnia nie ściera się i jest wyjątkowo gładka. Naczynia szybko się nagrzewają, a gotuje się w nich energooszczędnie. Nadają się na wszystkie rodzaje kuchenek - są to również garnki na indukcję.

Produkcja naczyń Fusiontec odbywa się w Niemczech.

ZOBACZ WSZYSTKIE GARNKI

2. Garnki kuchenne z powłoką czy bez - które lepsze?

Wybierając naczynia kuchenne wiele osób zastanawia się, czy lepsze będą te z powłoką czy bez. Oba typy mają swoje zalety oraz wady.

• Garnki bez powłoki (żeliwne, ze stali nierdzewnej lub szklane) są odporniejsze na zarysowania i wymagają mniejszej troski, jeżeli chodzi o używanie w nich narzędzi kuchennych czy czyszczenie.

Możesz korzystać z metalowych łyżek i łopatek, ponieważ powierzchnie metalowe oraz szklane są odporne na porysowanie. Nie obawiaj się też używania drapaka do czyszczenia resztek.

Wybrane modele garnków kuchennych bez powłok (żeliwne i niektóre ze stali nierdzewnej) nadają się do wstawienia do piekarnika - przygotujesz w nich np. zapiekanki. Możesz myć je również w zmywarce.

• Naczynia z powłokami (nieprzywieralną, kamienną, ceramiczną, emalią itp.) są znacznie delikatniejsze niż opisane powyżej. Wymagają specjalnego traktowania - m.in. używania plastikowych narzędzi kuchennych czy rezygnacji z mycia ostrymi myjkami.

Nie wszystkie garnki z powłoką nadają się też do zmywarki - nie można ich w ogóle myć w ten sposób lub należy je ułożyć na górnej półce. Mycie w zmywarce naczyń z delikatną powłoką powoduje jej szybkie zużycie się - traci ona swoje właściwości nieprzywieralne lub staje się mniej bezpieczna dla zdrowia.

Garnki z powłokami mają swoje zalety - możesz w nich gotować praktycznie bez tłuszczu. Nieprzywieralne ścianki i dno sprawiają, że potrawa się nie przypala, a czyszczenie zaschniętych resztek np. sosu czy gulaszu nie sprawia większych problemów.

3. Garnki kuchenne - dopasowanie do kuchenki

O ile tradycyjne kuchenki - gazowa czy elektryczna - nie sprawiają wiele problemów, o tyle już posiadanie indukcji wymaga starannego doboru naczyń.

Garnki na płytę indukcyjną muszą mieć ferromagnetyczne dno (czyli działające jak magnes - powierzchnia kuchenki je przyciąga, a powstające w ten sposób pole elektromagnetyczne wytwarza energię, która ogrzewa potrawę), dzięki czemu będziesz mógł w ogóle gotować w nich na takim urządzeniu.

Decydując się na naczynie kuchenne, zwróć uwagę czy na dnie widnieje symbol zwojnicy.

Najczęściej wybierane garnki na indukcję to naczynia stalowe, żeliwne lub z materiału Fusiontec. Wiele modeli jest uniwersalnych - możesz używać ich na dowolnej kuchence.

4. Garnki kuchenne - możliwość mycia w zmywarce

Łatwość mycia garnków to jedna z cech, która niejednej osobie znacznie ułatwi wybór typu naczyń. Garnki odpowiednie do zmywarki to oszczędność wody oraz czasu - nie trzeba szorować ich ręcznie, a koszt zmywania w tym urządzeniu jest dwukrotnie niższy niż mycia ręcznego.

Korzystanie ze zmywarki zapewnia czyszczenie naczyń w wysokich temperaturach (do 70 st. C), które niszczy wiele bakterii oraz wirusów.

Garnki do zmywarki docenią m.in. rodzice małych dzieci czy opiekunowie osób starszych lub chorych, dla których higiena i bezpieczeństwo posiłków dla podopiecznych jest sprawą priorytetową.

5. Na jakie inne cechy garnków kuchennych zwrócić uwagę?

Naczynia, z których korzystasz w kuchni powinny być przede wszystkim funkcjonalne. Dobre garnki są wygodne w użyciu, ułatwiają gotowanie, są łatwe do czyszczenia oraz przechowywania. Zebraliśmy kilka cech, które warto przeanalizować wybierając naczynia do swojej kuchni.

• Wielkość garnków - pojemność naczyń również należy przemyśleć: inne potrzeby ma singiel, inne para, a inne duża rodzina. W zależności od tego, jaką ilość porcji, na ile dni i jakie dania gotujesz wybierzesz garnek o odmiennej pojemności.

Najbardziej uniwersalne są naczynia od 1 l do 5 l - posłużą do wielu prac kuchennych. Jeśli zdecydujesz się na komplet garnków o zbliżonych do wymienionych pojemnościach, zyskasz pewność, że jesteś gotowy na każde wyzwanie kulinarne.

• Przeznaczenie - lubisz gotować makarony? A może zapiekanki są podstawą Twojego menu? Przeznaczenie garnków również jest kryterium wyboru idealnego kompletu.

Uniwersalne garnki stalowe czy aluminiowe sprawdzą się do gotowania zupy lub makaronu, ale już do zapiekanek lepiej wybrać naczynie żeliwne albo szklane. W ofertach poszczególnych marek są dostępne również garnki specjalne np. do gotowania na parze, podgrzewania mleka, przyrządzania makaronu lub szparagów.

• Grubość dna - wielowarstwowe dno nagrzewa się szybciej, lepiej przewodzi i rozprowadza ciepło. Dzięki temu potrawa gotuje się szybciej przy zużyciu mniejszej ilości energii.

Grube dno pomaga zapobiegać także przypalaniu się dania. Garnki wyposażone w wielowarstwową podstawę najczęściej nadają się na wszystkie rodzaje kuchenek, również indukcyjne.

• Pokrywka w komplecie - wydawać by się mogło, że dołączenie jej do garnków jest wygodne, ale niekoniecznie istotne. Tymczasem pokrywka w komplecie z naczyniem rozwiązuje problem dopasowania posiadanej już przykrywki do średnicy nowego garnka.

Odpowiednia pokrywka zapewnia idealne przyleganie, co ma wpływ na właściwie przebiegający proces gotowania.

• Materiał i rodzaj uchwytów - nie bez powodu znalazł się w naszym zestawieniu cech dobrego garnka. To, z czego są wykonane uchwyty determinuje funkcjonalność naczynia.

Stalowe, żeliwne lub z innego metalu pozwalają używać garnka w piekarniku, a nawet na grillu czy nad ogniskiem.

Z kolei uchwyty nienagrzewające się (z tworzywa sztucznego lub puste wewnątrz) sprawdzą się w kuchniach osób, które nie używają rękawic kuchennych i chwytają naczynia bez ochrony dłoni.

• Design - znalazł się w punkcie ostatnim, ale nie jest najmniej ważny. Styl naczyń może świetnie podkreślić lub przełamać wystrój kuchni. Design jest ważny także dla osób, które lubią estetyczne przedmioty i nie jest im obojętne, jak wyglądają nawet ich garnki.

Możesz wybrać zestawy naczyń np. w stylu nowoczesnym albo retro, a szeroka kolorystyka niektórych kolekcji da jeszcze większe pole do manewru.

Wybór odpowiedniego kompletu garnków może rodzić wiele pytań. Przygotowaliśmy ten poradnik, aby na nie odpowiedzieć, a tym samym ułatwić Ci podjęcie decyzji. Jeżeli przeanalizujesz wszystkie wymienione cechy dobrych garnków i porównasz je z wytypowanymi przez siebie zestawami, z pewnością wybierzesz właściwie, a naczynia posłużą Ci przez długi czas.

ZOBACZ WSZYSTKIE GARNKI