Przetwory bez tajemnic! Poradnik dla każdego
Początek lata to ulubiony okres w roku wszystkich fanatyków jedzenia. Dla wielu z nich to również początek sezonu na robienie przetworów. Co prawda, można je przygotowywać także wiosną, jesienią, a nawet zimą, ale to właśnie na miesiące letnie przypada ich największa popularność. Niezależnie czy jesteś zaprawiony w boju, czy dopiero zaczynasz swoją przygodę z robieniem przetworów, nasze porady ułatwią Ci przygotowanie pysznych smakołyków w słoikach.
Sezonowość
Choć robienie przetworów kojarzy nam się głównie z latem i początkiem jesieni to tak naprawdę sezon na ich przygotowywanie trwa cały rok. Eksperymentuj ze smakiem! Kisić można prawie wszystko. Wykorzystaj tę przewagę i zamknij w słoiku swoje ulubione smaki.
Pobierz kalendarz sezonowości produktów.
Przydatne akcesoria
Zanim przystąpisz do robienia przetworów, upewnij się, że posiadasz wszystkie niezbędne narzędzia. Przygotuj je wcześniej (w razie potrzeby wyczyść) i ułóż na blacie, aby były pod ręką. Niezbędne produkty to: słoiki, pokrywki, garnek i łyżka. Dodatkowe akcesoria, w które warto się wyposażyć to:
- szpatułka do przetworów – długa rączka przydaje się podczas prac przy gorących konfiturach,
- garnek do powideł – szerokie dno umożliwia wygodną sterylizację słoików; przydaje się także do przygotowywania dużych ilości dżemów,
- lejek – pomaga precyzyjnie (bez strat i zabrudzeń) przelać dżemy, powidła lub sosy do słoików,
- etykiety – warto podpisać każdy domowy wyrób oznaczając jego zawartość oraz datę produkcji,
- termometr + magnetyczny podnośnik do pokrywek,
- szczypce do słoików – pozwalają bezpiecznie i higienicznie przenosić wyparzone słoiki.
Sterylizacja słoików
Przygotowanie przetworów należy zacząć od sterylizacji. To proces, w którym pod wpływem wysokiej temperatury usuwane są z produktów bakterie i wszelkie zanieczyszczenia, które mogłyby spowodować później psucie się zawartości. Słoiki można sterylizować w piekarniku, mikrofali, zmywarce lub tradycyjne w garnku.
Jak wykonać sterylizację słoików metodą tradycyjną?
- Zdejmij pokrywki i uszczelki (jeżeli są) ze słoików, odłóż je na bok.
- Sprawdź dokładnie każdy słoik czy nie ma na nim uszkodzeń np. pęknięć, ubytków szkła. Jeżeli tak, nie możesz ich użyć do przygotowania przetworów.
- Umieść kratkę pod gorące naczynia w wysokim garnku o szerokim dnie. Ułóż na niej słoiki.
- Wypełnij garnek zimną wodą, aż zakryje słoiki. Zagotuj i gotuj przez 10 min.
- Następnie wyłącz kuchenkę, przykryj garnek pokrywką, aby słoiki pozostały ciepłe do momentu, gdy wypełnisz je przetworami.
Uwaga! Nigdy nie zanurzaj szklanych słoików bezpośrednio we wrzącej wodzie. - Jeżeli używasz pokrywek próżniowych lub gumowych uszczelek, umieść je w rondlu, zalej wodą, a następnie podgrzej do temperatury 82oC i gotuj przez 10 min. Po tym czasie wyłącz kuchenkę, przykryj naczynie i pozostaw w nim uszczelki do czasu, gdy będą potrzebne.
- Gdy nadejdzie czas, aby umieścić przetwory w słoikach, ostrożnie wyjmij je z garnka wylewając wodę która może się w nich znajdować i umieść je na blacie wyłożonym ręcznikiem papierowym. W podobny sposób wyjmij i osusz pokrywki i uszczelki.
Sprawdzone przepisy
Jeżeli przygotowujesz przetwory po raz pierwszy, zacznij od czegoś prostego. Skorzystaj z naszych przepisów na domowy dżem i pikle.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Domowy dżem truskawkowy
Składniki:
- 1 kg truskawek,
- 1 kg cukru (drobnego),
- sok z połowy cytryny,
- kosteczka masła (ok. 20 g).
Przygotuj także słoik o pojemności 0,5 l.
Sposób przygotowania:
Truskawki dokładnie oczyść i pozbaw szypułek. Jeżeli trafią się uszkodzone owoce, usuń je. Opłucz zimną wodą. Następnie umieść owoce w misce i dodaj 0,5 kg cukru. Wymieszaj dokładnie, aby owoce pokryły się cukrem. Owiń miskę folią spożywczą i odstaw na noc do lodówki. Następnego dnia zacznij od sterylizacji słoików, pokrywek i uszczelek. Wyjmij miskę z lodówki, zawartość umieść w garnku do powideł, dodaj pozostały cukier (0,5 kg) oraz sok z połowy cytryny. Postaw na kuchence, ustaw niewielką moc, mieszaj zawartość naczynia, aż do całkowitego rozpuszczenia cukru. Następnie gotuj, aż truskawki osiągną konsystencję dżemu. Może to potrwać 30-60 min. Kontroluj zawartość garnka średnio co 10 min, w razie potrzeby przemieszaj. Gdy powstanie dżem, wyłącz kuchenkę, a do owoców dodaj masło i wymieszaj. Odstaw na chwilę, aby masa trochę przestygła oraz zgęstniała. Ciepły dżem przełóż do wyparzonych słoików i dokładnie zakręć.
Tak przygotowany dżem będzie przydatny do spożycia przez 6 miesięcy.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ogórki konserwowe (pikle)
Składniki:
- 0,5 kg ogórków,
- 1 szalotka (obrana),
- gałązka kopru (posiekana),
- 1 łyżka cukru,
- szczypta soli do przetworów,
- 150 ml octu,
- 1 łyżka ziaren gorczycy.
Przygotuj także 2 słoiki o pojemności 0,35 lub 1 o pojemności 0,5 l.
Sposób przygotowania:
Pokrój ogórki w podłużne plasterki, a szalotkę w piórka. Ułóż je warstwami w słoiku, pomiędzy warzywami układaj koper. Umieść w miseczce: cukier, sól, ocet oraz gorczycę, wymieszaj, a następnie przelej mieszankę do słoika pozostawiając 1,5 cm odstępu od brzegu. Dokładnie wytrzyj pokrywkę i zakręć słoik pokrywką. Pasteryzacja: zamknięte słoiki umieść w garnku do przetworów, wypełnij zimną wodą, aż do zakrycia słoików. Włącz kuchenkę i powoli zagotuj wodę. Gotuj przez 20 min, po tym czasie ostrożnie wyjmij słoiki i odstaw na suchą ściereczkę. Pozostaw do wystygnięcia na 24 godziny. Następnego dnia oceń czy pokrywki przylegają ściśle do słoików. Jeżeli pasteryzacja przebiegła prawidłowo pokrywka nie powinna dać się wygiąć pod naciskiem palca. Gotowy słoik z ogórkami odstaw w suche i ciemne miejsce. Po 4 tygodniach pikle będą gotowe do spożycia.
Tak przygotowane ogórki możesz przechowywać przez 12 miesięcy.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Wskazówki
• Zawsze używaj jak najświeższych produktów, bardzo dokładnie umytych.
• Aby zapobiec ciemnieniu lub pienieniu się przetworów, zawsze używaj soli do przetworów (do peklowania) lub czystej soli morskiej.
• Pamiętaj, aby zawsze dokładnie opłukać i osuszyć warzywa oraz owoce po każdym posoleniu.
• Staraj się nie umieszczać w słoikach zbyt wielu produktów naraz – gdy delikatne warzywa i owoce będą zbyt ciasno „upakowane” mogą powstać na nich wgniecenia, które sprzyjają psuciu.
• Zadbaj o przestrzeń! Robiąc przetwory zawsze należy zostawić 1,5-2 cm odstępu między produktami, a pokrywką. Dzięki temu proces przetwarzania żywości zachodzi prawidłowo.
• Jeżeli chcesz, aby przetwory były przydatne do spożycia przez 12 miesięcy, należy poddać je pasteryzacji. To proces podobny do tego, któremu poddawane są słoiki dostępne w marketach. Ma na celu usunięcie powietrza ze środka słoika, aby uniemożliwić rozwój drobnoustrojów i psucie się żywności. Pasteryzacji mogą być poddawane wszystkie przetwory, ale wcześniej należy upewnić się, że wykorzystywane słoiki są wykonane ze szkła odpornego na działanie wysokich temperatur. Jak wykonać pasteryzację? Opis znajdziesz powyżej w przepisie na ogórki.
Kiszonki
Lubisz kiszone owoce i warzywa? Mogą zainteresować Cię specjalnie akcesoria do przygotowywania kiszonych produktów.
Gdy coś pójdzie nie tak…
Mimo starań, czasem zdarza się, że nie wszystko pójdzie po naszej myśli. Dlatego zebraliśmy w punktach najczęściej spotykane trudności, aby pomóc Ci zawczasu im zapobiec.
- Pikle są miękkie
Jeżeli wyciągnięte ze słoika ogórki konserwowe wydają się być zbyt miękkie, może oznaczać to, że użyłeś zbyt mało soli lub słabego octu. Następnym razem dokładnie odmierz wskazaną w przepisie ilość soli oraz użyj octu o kwasowości 5-7%. Innym powodem może być zbyt wysoka temperatura przechowywania. Zawsze trzymaj słoiki z przetworami w miejscu gdzie jest sucho, chłodno i ciemno np. w spiżarni lub w piwnicy. - Ogórki są twarde
Zarówno zbyt mało, jak i zbyt dużo soli może zaszkodzić ogórkom. W tym drugim przypadku będą one zbyt twarde. Przygotowując kolejną partię zadbaj o precyzyjne dodanie ilość soli. Czasem zbyt długie przechowywanie sprawia, że przetwory są twarde, dlatego pamiętaj, aby na każdym słoiku umieścić etykietę z datą produkcji. - Pojawiła się pleśń
W tym wypadku musisz wyrzucić zawartość słoika ponieważ nie nadaje się do jedzenia. Następnym razem upewnij się, że dobrze wyparzyłeś słoiki, pokrywki i uszczelki, a także sprawdź dwukrotnie czy przetwory zostały szczelnie zamknięte. Ważne jest również bardzo dokładne umycie każdego składnika konfitur i kiszonek. - Przetwory ciemnieją
Zdarza się, że przetwory ciemnieją, gdy do ich produkcji zostaną użyte mielone przyprawy, zamiast ziarnistych. Inną przyczyną jest zastosowanie soli kuchennej zamiast peklowanej. Czasami powodem może być użycie do zalewy zbyt twardej wody – najlepszą będzie woda miękka lub destylowana. - Biały osad na dnie słoika
Bez obaw! Niewielka ilość białego osadu na dnie oznacza zwykle nieszkodliwe drożdże, które często występują na powierzchni przetworów. Po jakimś czasie opadają na dno, tworząc osad. Jest nieszkodliwy, a przetwory nadają się do spożycia.
Życzymy udanych przetworów!
*
Spodobał Ci się ten artykuł? Przeczytaj również inne.
Zobacz materiały do pobrania.